Τα πράγματα δεν είναι ΠΟΤΕ έτσι όπως φαίνονται.
Κάποτε ένας αστρονόμος είπε: «Ερεύνησα από την μια άκρη στην άλλη το σύμπαν με το τηλεσκόπιό μου. Πουθενά δεν βρήκα τον Θεό». Και κάποιος βιολιστής του απάντησε: «Και εγώ πήρα το βιολί μου και εξέτασα κάθε κομμάτι του και κάθε χορδή του. Πουθενά δεν βρήκα μουσική». Μη διαβάσετε τις επόμενες σελίδες με τον τρόπο που θα τις διάβαζε ο αστρονόμος.

27 Ιουνίου 2011

Ο ΜΥΘΟΣ ΤΟΥ ΔΗΜΟΣΙΟΥ ΕΛΛΕΙΜΑΤΟΣ ΚΑΙ Η ΠΑΡΑΠΟΙΗΣΗ ΤΗΣ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ (ΜΙΑ ΜΑΤΙΑ ΣΕ ΕΝΑΝ ΔΗΜΟΣΙΟ ΑΠΟΛΟΓΙΣΜΟ)

Πολύς ο λόγος που γίνεται ότι το Ελληνικό κράτος ξοδεύει περισσότερα από όσα παράγει. Ας εξετάσουμε το θεμελιώδες επιχείρημα των υπερασπιστών και απολογητών του Μνημονίου που μας οδήγησε σε αυτή τη κατάσταση κρίσης. Το ότι δηλαδή οι τρέχουσες συναλλαγές της Ελληνικής οικονομίας δεν μπορούν να εξυπηρετηθούν άνευ δανεισμού.
ΜΙΑ ΜΑΤΙΑ ΣΤΟΝ ΑΠΟΛΟΓΙΣΜΟ ΤΟΥ 2008
Τυχαία επιλέγουμε έναν επίσημο απολογισμό του Ελληνικού κράτους του 2008 καταρτισμένο επί κυβερνήσεως ΝΔ. Θεωρείται ένας από τους πιο επιβαρυμένους του σύγχρονου Ελληνικού κράτους. Άρα επιλέγουμε τυχαία έναν μεταξύ των πιο δύσκολων και επιβαρυμένων απολογισμών, έτσι ώστε να αποκλείσουμε την πιθανή υποψία του ευνοϊκού δείγματος. Επιπλέον, το 2008 έχει επιλεγεί γιατί ο εξορθολογισμός και η συρρίκνωση του Δημόσιου τομέα δεν είχε αποφασιστεί καν. Έχουμε όλα τα φαινόμενα παθογένειας της ελληνικής οικονομίας. Κακοδιαχείριση, κατασπατάληση, προμήθειες, τεράστιο Δημόσιο τομέα, σκάνδαλα, μη εκμετάλλευση της τεράστιας Δημόσιας περιουσίας, και ότι άλλο μπορεί κανείς να επικαλεστεί.
Ακολουθεί το επίσημο και Δημόσια αναρτημένο έγγραφο του απολογισμού του 2008 από την Ελληνική Στατιστική υπηρεσία.
http://www.minfin.gr/budget/2010/isolog/PDFisolog/1.4.pdf
ΈΣΟΔΑ
Η βασική πηγή εσόδων ενός κράτους είναι η φορολογία. Άμεση (πχ φόρος εισοδήματος) και έμμεση (πχ ΦΠΑ). Αποτελεί φόρο επί του εισοδήματος και του πλούτου της οικονομίας και επί των συναλλαγών που λαμβάνουν χώρα σε αυτήν. Ας δούμε τα έσοδα του Ελληνικού Κράτους από τη φορολογία. Σε μια οικονομία με μικρή παραγωγική βάση!
Προϋπολογίστηκαν Συνολικά φορολογικά έσοδα 52,1 Δις Ευρώ. Στον απολογισμό έχουμε ότι εκτελέστηκαν τα 47,45 Δις Ευρώ. Το μέγεθος της απόκλισης ήταν 4,6 Δις και σε αυτό έχουμε και την λεγόμενη φοροδιαφυγή. Είναι προφανές ότι ακόμα και αν το συνολικό ποσό αποδοθεί σε αυτήν, τότε η φοροδιαφυγή δεν ξεπερνά το 8,9%!

Το Δημόσιο όμως πέρα από την φορολόγηση, έχει τεράστια ακίνητη περιουσία, συμμετοχές σε επιχειρήσεις, πλουτοπαραγωγικές εκμεταλλεύσεις, Δημόσιες επιχειρήσεις, διόδια, και, και, και….. Ε, να μην έχει όλος αυτός ο πλούτος που τον εποφθαλμιούν τα ιδιωτικά συμφέροντα προσδοκώντας και εκβιάζοντας για ιδιωτικοποιήσεις, κάποιο ελάχιστο όφελος; Αυτό το μέγεθος λοιπόν θα το δούμε στα μη φορολογικά έσοδα και στα διάφορα ειδικά μη φορολογικά έσοδα. Είναι 4,2+0,5= 4,7 Δις.

Αξιοσημείωτο πως η φορολογία με 47,4 δις αποτελεί το 90% των εσόδων του Ελληνικού Δημοσίου. Η επιχειρηματική δράση του κράτους και τα έσοδα από τις εκμεταλλεύσεις της περιουσίας του είναι μόνο 4,7 δις. Πως γίνεται αυτό; Πως γίνεται από μια τεράστια και αμύθητη περιουσία, που η «αξιοποίησή» της θα μας φέρει 50 δις σε 3 χρόνια, που κάποιοι μόνο την ακίνητη περιουσία του Δημοσίου την αποτιμούν σε 300 δις, να έχει μόνο 4,7 δις όφελος; Ασχέτως από την κριτική για το διεφθαρμένο Ελληνικό Δημόσιο, το βέβαιο είναι ότι η πραγματική εκμετάλλευση αυτής της περιουσίας θα μπορούσε να αποτελέσει πηγή ενός σημαντικού ποσού στα Τακτικά Έσοδα του Ελληνικού Κράτους. Και αναφέρομαι στην πραγματική εκμετάλλευση και όχι στο ξεπούλημα που επιχειρείται αυτή τη στιγμή για να εγγραφούν σε 2-3 μόνο ετήσιους απολογισμούς κάποια πενιχρά έσοδα.
ΔΑΠΑΝΕΣ
Ας πάρουμε τώρα το σύνολο των Δημόσιων Δαπανών. Όλων των Δημόσιων Δαπανών, πλην εκείνων της εξυπηρέτησης του Δημοσίου Χρέους (τόκοι και χρεολύσια). Αυτό αφορά όλα τα μεγέθη όπως μισθούς, συντάξεις, επιδόματα, έργα, υγείας, κτλ, κτλ και όλες τις οικονομικές στηρίξεις σε ιδιώτες, τράπεζες, κοινωνικές ομάδες. Μέσα σε αυτό εμπεριέχονται ο τεράστιος Δημόσιος τομέας, η αλόγιστη σπατάλη, η κακοδιαχείριση, οι προμήθειες κτλ, κτλ. Πόσο είναι αυτό το ποσό; Το 2008 αυτό προϋπολογίστηκε στα 54,4 Δις και απολογίστηκε στα 54,176 Δις με μια ελάχιστη απόκλιση των 0,4 % ή 0,23 Δις.

Άρα η απόκλιση, δηλ. το έλλειμμα, μεταξύ Συνολικών Εσόδων που πραγματοποιήθηκαν και Συνολικών Δημόσιων Δαπανών είναι της τάξης των 2,1 Δις Ευρώ!
Το «ατράνταχτο» επιχείρημα των υπερασπιστών του Μνημονίου είναι ότι αν το Ελληνικό Δημόσιο πάψει να εξυπηρετεί τα ήδη υπάρχοντα δάνεια, τότε θα πάψει να έχει την δυνατότητα να δανείζεται και θα καταρρεύσει. Με άλλα λόγια αν κηρύξει πτώχευση, και σταματήσει να πληρώνει τους δανειστές, δεν θα μπορεί μόνο του να εξυπηρετήσει τις τρέχουσες συναλλαγές του. Όπως βλέπουμε όμως, τα ελλείμματα που θα έχει θα είναι της τάξης των 2,1 Δις ευρώ. Με μια μικρή περιστολή δαπανών και λίγο καλύτερη αξιοποίηση φερειπείν των ακινήτων του Δημοσίου που κάθονται, ακόμα και αυτό το «προβληματικό» Ελληνικό Δημόσιο μπορεί άνετα να εξυπηρετήσει τις τρέχουσες συναλλαγές του. Το επιχείρημα των υπερασπιστών του Μνημονίου είναι πέρα για πέρα ψεύτικο! Στηρίζεται μόνο σε ένα γεγονός, την άγνοια και την ανοησία των ακροατών του!
Βέβαια, εδώ θα είχε ενδιαφέρον να ξέρουμε και σε τι βαθμό οι Δανειστές του Ελληνικού Δημοσίου προέρχονται από τη εγχώρια αγορά; Ποιοι ακριβώς είναι και ποιά θα είναι η απώλεια στην Ελληνική οικονομία; Πόσο αυτοί επιδοτούνται από το μέγεθος των Συνολικών Δαπανών και πόσο εισφέρουν στο μέγεθος των Συνολικών Εσόδων –στοιχεία που κανένα Δημόσιο δεν τολμά να τα δώσει με διαφάνεια προς κοινή ενημέρωση. Δεν θα υποστηρίξω κάποια θέση σε σχέση με αυτό το κομμάτι. Θα υπενθυμίσω όμως το γεγονός της στήριξης Ελληνικών Τραπεζών και Δημόσιων Ταμείων από το προϋπολογισμό του Κράτους με χορηγίες μεγάλων ποσών συχνά άνευ αντιτίμου. Καθώς επίσης το παράδοξο να επιχορηγείς τον δανειστή σου με δωρεές, αλλά εκείνος να διεκδικεί στο ακέραιο την αποπληρωμή του δανείου σου!
ΔΑΝΕΙΣΜΟΣ
Σύμφωνα με την έκθεση του Υπ. Οικονομικών, στην λήξη του 2008 το Δημόσιο Χρέος ήταν 262,3 Δις Ευρώ, αυξημένο κατά 9,39% σε σχέση με το 2007 που ήταν 239,8 δις ευρώ. Σχεδόν 22 δις ευρώ απαιτήθηκαν επιπλέον. Πως εξυπηρετήθηκε ο δανεισμός; Οι τόκοι που καταβλήθηκαν το 2008 ήταν 11,2 δις. Τα χρεολύσια που αποπληρώθηκαν ήταν 51,9 δις.
Στο τμήμα των εσόδων παρακάτω, στα πιστωτικά έσοδα, βλέπουμε και την πηγή αποπληρωμής (χρηματοδότησης) των ανωτέρω τοκοχρεολυσίων. Εκδόθηκαν νέα δάνεια ύψους 65 δις. Έχουμε δηλαδή το 2008 την απαίτηση καταβολής του 25% του Συνολικού Δημόσιου χρέους της χώρας! Του 25%!!! Πως μπορεί να συμβαίνει αυτό; Αν θεωρητικά μπορούσε να καλύψει το Ελληνικό κράτος αυτήν την απαίτηση για μια 4ετία θα είχαμε την εξόφληση του Δημοσίου χρέους;

Η αδυναμία του Κράτους να αποπληρώσει τον δανεισμό του τον οδηγεί σε νέο δανεισμό. Και μάλιστα σε σχεδόν ισόποσο δανεισμό! Δεν δανείζεται περισσότερα για να καλύψει και κάποιο άλλο έλλειμμα σε τρέχουσες συναλλαγές! Άλλη μια απόδειξη ότι αυτό το αχόρταγο και σπάταλο κράτος μπορεί να αυτοχρηματοδοτήσει ακόμα και τον χειρότερο του εαυτό!
Ο ισόποσος δανεισμός δεν σημαίνει ότι το Δημόσιο χρέος διατηρείται σταθερό. Κάθε νέος δανεισμός αποπληρώνει τα χρεολύσια και τους τόκους που είναι η «αμοιβή» του δανειστή. Το νέο όμως δάνειο είναι συνολικό χρέος! Αποτελούμενο από το κεφάλαιο των δανείων που έληγαν συν τους τόκους. Έτσι έχεις μια διόγκωση του Συνολικού χρέους κάθε χρόνο κατά το ποσό των τόκων. Με αυτόν τον τρόπο, ακόμα κι ένα ένα μικρό χρέος μπορεί πολύ εύκολα να γιγαντωθεί! Πόσο εύκολα; Το 2008 είχαμε αύξηση του χρέους κατά 9,39% στα 262,3 Δις! Το 2009 κατά 13,9% (στα 299 Δις), το 2010 κατά 18,5% (στα 354 δις)!!!
Εδώ μπορεί εύκολα να φανεί ότι μόνο ένας πλεονασματικός απολογισμός και μάλιστα κατά τουλάχιστον το ποσό του τόκου, μπορεί να οδηγήσει σε σταθεροποίηση ή σε μείωση του χρέους. Άρα το ζήτημα δεν είναι ότι η Ελληνική οικονομία δεν μπορεί να καλύψει τις τρέχουσες ανάγκες, αλλά ότι δεν μπορεί να έχει το πλεόνασμα εκείνο για να πληρώσει τους τόκους του προηγούμενου χρέους και να αποπληρώσει και τμήμα του χρέους. Και δυστυχώς αυτό δε λύνεται με το Μνημόνιο. Το αντίθετο μάλιστα. Με τα δάνεια του Μνημονίου και τα τσιμπημένα επιτόκια, οι δαπάνες για τόκους θα προβλέπονται φέτος (2011) σε 16 δις και ως το 2015 θα φτάνουν τα 28 δις. Το έλλειμμα προβλέπεται φέτος σε 23,6 δις (10,4% του ΑΕΠ) και ως το 2015 θα είναι 36,2 δις (16,4% του ΑΕΠ). Το χρέος προβλέπεται στο τέλος του 2011 στα 365 δις και ως το 2015 θα ξεπερνά τα 500 δις.
Τα παραπάνω δεν αποτελούν επιχειρήματα υπεράσπισης ενός διεφθαρμένου και σπάταλου Ελληνικού Κράτους. Όμως αποτελούν μια απάντηση σε όσους έχουν βαλθεί να μας πείσουν ότι καταναλώνουμε ως κράτος περισσότερα από όσα παράγουμε. Ότι χωρίς δανεισμό δεν θα μπορέσει να λειτουργήσει το Ελληνικό κράτος, ότι θα καταρρεύσει η οικονομία!
ΕΠΙΛΟΓΟΣ
Η εικόνα που προκύπτει από την παραπάνω έκθεση του Υπουργείου Οικονομικών είναι ενδεικτική. Τα ίδια συμπεράσματα προκύπτουν από τις εκθέσεις και άλλων ετών καθώς και από τις 5ετείς προβλέψεις του μεσοπρόθεσμου. Τα Έσοδα του Προϋπολογισμού κυμαίνονται στα 54-55 δις ευρώ και το Σύνολο των πρωτογενών Δαπανών σε 52-53 δις. Είναι οφθαλμοφανές ότι το Ελληνικό Κράτος είναι ικανό να χρηματοδοτήσει από μόνο του και τον χειρότερο του εαυτό. Ότι αποπληρώνει ολόκληρο το χρέος του σχεδόν κάθε τέσσερα χρόνια (γι αυτό υποστηρίζουν πολλοί να διαγραφεί, διότι πέραν των άλλων, το έχουμε ήδη πληρώσει άπειρες φορές). Ότι καταβάλει τεράστιες προσπάθειες προκειμένου να μην αποκομίζει κέρδη από την περιουσία του. Και ότι καμία άρνηση πληρωμής του χρέους δεν είναι ικανή από μόνη της να το οδηγήσει σε κατάρρευση.

Ο μύθος του υπερτροφικού δημοσίου τομέα

«Όσο μεγαλύτερο το ψέμα, και όσο περισσότερο επαναλαμβάνεται, τόσο πιο πιστευτό γίνεται»Γκέμπελς (Goebbels), Υπουργός Προπαγάνδας του Χίτλερ.

Η κρίση χρέους στην Ελλάδα επανέφερε με δραματικό τρόπο στο προσκήνιο τη θεωρία πως
το δημόσιο είναι «κακό» πράγμα και πως αυτό το κακό πράγμα στην Ελλάδα είναι πολύ
διογκωμένο υπερτροφικό.
Κυβέρνηση, τρόϊκα και η διατεταγμένη δημοσιογραφία μας παραπληροφορούν συστηματικά
πως για τη χρεοκοπία της Ελλάδας φταίει ο τεράστιος δημόσιος τομέας και ο υπερπληθυσμός
των δημόσιων υπαλλήλων. Μάλιστα κάποιοι παπα­γάλοι, των παρασιτικών επιχειρηματικών
συγκροτημάτων που ελέγχουν τα ΜΜΕ, είπαν ότι η Ελλάδα είναι το τελευταίο κομμουνι­στικό
κράτος της Ευρώπης… Ενώ ο νέος κυβερνητικός εκπρόσωπος κ. Μόσιαλος είπε πως στην
Ελλάδα έχουμε οικονομία με κράτος «Πατερούλη» που πρέπει να μειωθεί δραστικά…
Κι όμως ο δημόσιος τομέας στην Ελλάδα ΔΕΝ είναι τόσο διογκωμένος όσο λένε. Με βάση τα
στοιχεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (http://ec.europa.eu/economy_finance/db_indicators/gen_gov_data/
time_series/index_en.htm) και του ΔΝΤ (http://www.economywatch.com/economic-statistics/economic-indicators/ General_Government_Total_Expenditure_Percentage_GDP), το μέγεθος του ελληνικού δημοσίου,
αναφορικά με όλα τα ποσοτικά μεγέθη, βρίσκεται λίγο κάτω από το μέσο όρο της Ευρωπαϊκής
Ένωσης (Ε.Ε.) και της Ευρωζώνης, ενώ υπολείπεται σε μέγεθος από πολλές από τις πλέον
ανεπτυγμένες ευρωπαϊκές χώρες. Όχι μόνο το 2010, αλλά επί τουλάχιστον 30 χρόνια για τα
οποία υπάρχουν στοιχεία.
Ας δούμε για παράδειγμα στο παρακάτω διάγραμμα το μέγεθος του δημόσιου τομέα σε όρους
συνόλου δαπανών γενικής κυβέρνησης. Είναι ο πιο αντιπροσωπευτικός δείκτης για τη μέτρηση
του μεγέθους του δημοσίου σε μια χώρα.
Δαπάνες Γενικής Κυβέρνησης 2010, ως % του ΑΕΠ: Υψηλότερες παγκοσμίως*

* Πηγή: Ευρωπαϊκή Επιτροπή, IMF (Διεθνές Νομισματικό Ταμείο), βλ. links ανωτέρω.
Παρατηρώντας μάλιστα τα στοιχεία προσεκτικά βλέπουμε πως κατά κανόνα όσο πιο ανεπτυγμέ­νη
είναι μια οικονομία τόσο μεγαλύ­τερο κράτος διαθέτει. Χώρες όπως η Δανία, η Γαλλία, η Φινλανδία,
το Βέλγιο, η Σουηδία, η Αυστρία, η Ολλανδία, η Βρετανία, η Ιταλία, έχουν αρκετά πιο διογκωμέ­νους
δημόσιους τομείς από την Ελλάδα. Μήπως αυ­τές οι χώρες είναι κομμουνιστικές ή σοβιετικές και
δεν το ξέρουν; Μήπως έχουν κι αυτές κράτος «Πατερούλη» στην οικονομία τους; Κι αν για την
κρίση και το χρέος φταίει το μεγάλο, κακό, και σπάταλο κράτος, τότε γιατί αυτές οι χώρες δεν
αντιμετωπίζουν πρόβλημα χρεοκοπίας όπως η Ελλάδα;
Στον αντίποδα, στο διάγραμμα που ακολουθεί παρουσιάζονται οι χώρες με το μικρότερο δημόσιο
τομέα. Παρατηρούμε πως οι χώρες αυτές που έχουν μικρό ισχνό δημόσιο τομέα είναι, όλως τυχαίως,
υποανεπτυγμένες τριτοκοσμικές χώρες, με αδύναμες ασθενείς παρασιτικές οικονομίες, έρμαια των
αγορών, με χαμηλό βιωτικό επίπεδο, υψηλή ανεργία, τεράστια επίπεδα φτώχειας και διαφθοράς,
αποσαθρωμένες κοινωνικά, ασταθείς πολιτικά και έντονα ελεγχόμενες. Τυχαίο; Είναι τα «οικονομικά
θαύματα» του Ανδριανόπουλου που συρρίκνωσαν δραστικά το δημόσιο τομέα και παραδόθηκαν
στην «ελευθερία» των αγορών και των πολυεθνικών, για χάρη της μεγαλύτερης ανταγωνιστικότητας
και παραγωγικότητας.
Δαπάνες Γενικής Κυβέρνησης 2010, ως % του ΑΕΠ: Χαμηλότερες παγκοσμίως*

* Πηγή: IMF (Διεθνές Νομισματικό Ταμείο), βλ. link ανωτέρω.
Όλα αυτά επιβεβαιώνονται με τον πιο κατηγορηματικό τρόπο και από τη σχετική επιστημονική
έρευνα που πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο της «Έκθεσης Ανταγωνιστικότητας της Ευρωπαϊκής
Επιτροπής» από τους ερευνητές του Αυστριακού Ινστιτούτου Οικονομικών Ερευνών και των
Πανεπιστημίων του Στρασβούργου και του Μαγδεμβούργου («The size and performance of
public sector activities in Europe»). http://www.akademiai.com/content/b46135j17232946l/. Είναι η
πιο εκτεταμένη ολοκληρωμένη έρευνα που έχει πραγματοποιηθεί για το μέγεθος, τη δομή και
την οργάνωση του δημοσίου και τις επιπτώσεις στην οικονομία και την ευημερία των χωρών
της Ε.Ε. Μολονότι η έρευνα συνιστά πως μια κάποια μείωση του δημοσίου φαίνεται να έχει
θετική επίπτωση στην ανταγωνιστικότητα και την παραγωγικότητα, δεν καταλήγει σε ασφαλή
σαφή συμπεράσματα για το ιδανικό μείγμα δημοσίου-ιδιωτικού τομέα. Αποτυπώνει όμως
ξεκάθαρα το μέγεθος του δημοσίου στις χώρες της Ε.Ε.
Τα συμπεράσματα της έρευνας, εμφανίζουν την Ελλάδα σε χαμηλή σχετικά θέση ως προς το
μέγεθος του δημοσίου, τόσο με βάση τις συνολικές δαπάνες ως % του ΑΕΠ (όπως στα ανωτέρω
διαγράμματα), όσο και με βάση τον αριθμό των εργαζομένων στο δημόσιο. Ας σταθούμε σε αυτό
το τελευταίο, μιας και ακούμε συνέχεια για το «υπερπληθυσμό» των δημοσίων υπαλλήλων στη
χώρα μας. Στο παρακάτω διάγραμμα λοιπόν παρουσιάζεται ο αριθμός των εργαζομένων στο
δημόσιο σε σχέση με το σύνολο των εργαζομένων στις χώρες της Ε.Ε. Συμπεριλαμβάνοντας τους
μόνιμους υπάλληλους, τους δικαστικούς και τους δημόσιους λειτουργούς (στρατός, αστυνομία,
πυροσβεστική, λιμενικό κλπ), τους υπαλλήλους ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου, τους

υπαλλήλους ιδιωτικού δικαίου ορισμένου χρόνου, τους συμβασιούχους, τους αιρετούς και
άλλες πιο ολιγάριθμες κατηγορίες. Παρατηρούμε σε σχέση με τις υπόλοιπες χώρες της Ε.Ε.
η Ελλάδα έχει ένα από τα χαμηλότερα ποσοστά εργαζομένων στο δημόσιο (11,4%) πολύ κάτω
από το μέσο όρο της Ε.Ε. που είναι 16,4%. Και μάλιστα τα στοιχεία αυτά ισχύουν για τις
τελευταίες τρεις 10ετίες!
Εργαζόμενοι στο Δημόσιο, ως % επί του συνόλου των εργαζομένων*




* Βλ. Ηeinz Ηandler κ.α., Τhe size and performance of public sector activities in Εurope (2005).
http://129.3.20.41/eps/pe/papers/0507/0507011.pdf
Τι συνιστούν τα ανωτέρω στοιχεία; Ο ισχυρισμός περί κακού και υπερτροφικού δημοσίου είναι
ένα μεγάλο ψέμα, μια κοινοτοπία που δεν στηρίζεται στα πραγματικά δεδομένα. Ένας μύθος
που εξυπηρετεί συγκεκριμένα πολιτικά και οικονομικά συμφέροντα.
O μύθος αυτός δεν προέκυψε μόνο από την σημερινή κρίση. Καλλιεργείται από χρόνια τόσο στην
Ελλάδα όσο και διεθνώς, στα πλαίσια της ιδεολογίας της «απελευθέρωσης» των αγορών (κεφαλαίου,
εργασίας, αγαθών και εμπορευμάτων) και της ιδιωτικοποίησης κάθε οικονομικής δραστηριότητας
με δραστική συρρίκνωση του δημοσίου τομέα, που σήμερα, χάρη στην τρόικα, επιχειρείται και στη
χώρα μας. Πρόκειται για το ανώτερο στάδιο της αγοραιοποίησης της οικονομίας, δηλ. το στάδιο
όπου οι κρατικοί έλεγχοι πάνω στις αγορές ελαχιστοποιούνται, (αν όχι καταργούνται ολοσχερώς),
με στόχο υποτίθεται την μεγαλύτερη ανταγωνιστικότητα και παραγωγικότητα, αλλά πραγματικό
στόχο την μεγιστοποίηση του κέρδους ιδιωτικών, κυρίως πολυεθνικών, συμφερόντων που μ’ αυτά
κι αυτά έφθασαν να ελέγχουν σήμερα την παγκόσμια παραγωγή και εμπόριο.
Επιμύθιο
Είναι αλήθεια πάντως πως το δημόσιο στην Ελλάδα είναι διεφθαρμένο. Και σπάταλο. Αλλά αυτό δεν
οφείλεται ούτε στο μέ­γεθός του, ούτε στις δαπάνες για δημόσιες παροχές. Άλλωστε, όπως είδαμε, οι
συνολικές δαπάνες του δημοσίου στην Ελλάδα κινούνται λίγο κάτω από το μέσο όρο της Ε.Ε. και
της Ευρωζώνης ενώ υπολείπονται από αυτές των περισσοτέρων ανεπτυγμένων χωρών.
Το πρόβλημα βρίσκεται στο μείγμα των δαπανών του δημοσίου. Διότι το ελληνικό δημόσιο είναι
επιλεκτικά σπάταλο. Ενώ διαθέτει τις χαμηλότερες δαπάνες στην Ε.Ε. για υγεία και παιδεία, ως
ποσοστό του ΑΕΠ, δαπανά σχεδόν τα διπλάσια από τον μέσο όρο της Ε.Ε. για κρατικές προμήθειες.
Με συμβάσεις στην πλειοψηφία τους σκανδαλώδεις, υπερτιμολογημένες και συχνά προβληματικές.
Όταν πρόκειται, φερειπείν, για την προμήθεια λιμουζινών Μercedes Benz σε τιμές δέκα φορές πάνω
των αγοραίων τιμών, ή για τα υποβρύχια που γέρνουν, των γερμανικών εταιριών HDW και Ferrostaal,
ή για το C4I (το ηλεκτρονικό σύστημα ασφαλείας των Ολυμπιακών Αγώνων που δε λειτούργησε ποτέ)
της αμερικανικής SAIC με κύριο μέτοχο τη Siemens, εκεί το ελληνικό κράτος δαπανά αφειδώς τα
δισεκατομμύρια… Όταν πρόκειται για τις βασι­κές κοινωνικές ανάγκες των πολιτών, τό­τε συμβαίνει
πάντα το δημόσιο ταμείο να μην επαρκεί…
Και μια απάντηση για το επαχθές χρέος
Και που βρίσκονται τα χρήματα για τις σκανδαλώδεις αυτές κρατικές προμήθειες αφού ο κρατικός
προϋπολογισμός ελλειμματικός; Με δάνεια. Δάνεια από τις αγορές, όπου τα λεφτά επιστρέφουν
πίσω στους δανειστές ή στις εταιρίες τους – προμηθευτές του ελληνικού δημοσίου.
Δάνεια για προμήθειες εις βάρος του δημοσίου συμφέροντος, που συνάπτονται με αδιαφανείς
διαδικασίες και συμφωνίες παρασκηνίου, υπό το καθεστώς εκβιασμού ή χρηματισμού πολιτικών.
Δάνεια όπου τα λεφτά δεν ωφελούν τη χώρα δε μένουν σε αυτήν (στη χώρα μένει μόνο το χρέος).
Όλα αυτά τα δάνεια εμπίπτουν στον ορισμό του επαχθούς ή απεχθούς χρέους (odious debt) το
οποίο με βάση τη διεθνή νομολογία θεωρείται παράνομο χρέος και οι χώρες δεν οφείλουν να το
πληρώσουν, και αρνούνται να το πληρώσουν, το διαγράφουν.
Είναι κάτι σαν προσωπικό χρέος των διεφθαρμένων πολιτικών που οι πολίτες δεν οφείλουν να
το πληρώσουν.